Światowy Dzień Higieny Rąk przypomina, że opieka zdrowotna zaczyna się… od dłoni.
Dlaczego czyste ręce to sprawa globalna?
5 maja na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Higieny Rąk. To nie jest jedynie symboliczna data — to przypomnienie, jak wielkie znaczenie dla bezpieczeństwa pacjentów ma prosty, ale niezwykle skuteczny nawyk. Higiena rąk nie jest dodatkiem do leczenia. Jest jego fundamentem.
Zapobieganie zakażeniom to troska o jakość opieki
Zakażenia związane z opieką zdrowotną (HAI – healthcare-associated infections) są jednym z najpoważniejszych zagrożeń w szpitalach i klinikach. Często są one możliwe do uniknięcia — a jednym z kluczowych sposobów ich zapobiegania jest właśnie odpowiednia higiena rąk. To działanie nie tylko praktyczne i tanie, ale też oparte na badaniach, o udowodnionej skuteczności.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przypomina, że wprowadzenie skutecznych standardów w zakresie higieny rąk to nie tylko kwestia indywidualnej odpowiedzialności, ale też element budowania systemu ochrony zdrowia opartego na jakości, przejrzystości i bezpieczeństwie.
Co mówi WHO? Nowe cele i kierunki
W 2025 roku WHO szczególnie podkreśla potrzebę wdrażania ogólnoświatowego planu działania i systemu monitorowania w zakresie zapobiegania zakażeniom i ich kontroli (IPC – infection prevention and control).
Do 2026 roku jednym z kluczowych celów jest wprowadzenie monitorowania przestrzegania higieny rąk jako standardowego wskaźnika w szpitalach referencyjnych. Obecnie tylko 68% krajów deklaruje, że już to robi. WHO zachęca wszystkie państwa do przyspieszenia działań w tym zakresie.
Równocześnie publikowane są nowe wytyczne, które mają wspierać systemy ochrony zdrowia m.in. w zakresie:
integracji praktyk higieny rąk z krajowymi strategiami zdrowotnymi,
monitorowania skuteczności procedur IPC,
włączania wymagań dotyczących wody, sanitariów i gospodarki odpadami (WASH) w planowanie i finansowanie opieki zdrowotnej,
edukowania personelu i wzmacniania roli zespołów ds. kontroli zakażeń.
Czyste ręce i odpowiedzialność
Tegoroczne obchody zwracają uwagę także na inne aspekty: na przykład na odpowiednie stosowanie rękawiczek (które nie zastępują higieny rąk) oraz na wpływ, jaki generowanie i utylizacja odpadów ma na klimat i środowisko. WHO zachęca do świadomego korzystania z materiałów jednorazowych i uwzględniania ekologicznego wymiaru ochrony zdrowia.
Co to oznacza w praktyce?
W Klinice Nieborowice higiena rąk jest nie tylko procedurą, ale elementem codziennej kultury pracy. Szkolenia, przypomnienia, dostęp do środków dezynfekcyjnych, a także przestrzeganie tzw. 5 momentów higieny rąk wg WHO (przed kontaktem z pacjentem, przed czystą procedurą, po ryzyku kontaktu z płynami ustrojowymi, po kontakcie z pacjentem i po kontakcie z otoczeniem pacjenta) są na stałe wpisane w naszą praktykę.
Zdajemy sobie sprawę, że nawet najlepsze technologie i najnowsze metody leczenia nie zastąpią podstawowych zasad bezpieczeństwa. Dlatego przykładamy wagę do rzeczy prostych, ale kluczowych — takich jak czyste ręce. Dla zdrowia i bezpieczeństwa naszych pacjentów.